Als ontwerper is het creëren van betekenisvolle producten voor de gebruiker een van de belangrijkste elementen. Maar hoe zorg je ervoor dat je gebruiker zich ook uiteindelijk verbonden gaat voelen met je product of dienst? Een goede marketingstrategie is één, maar het creëren van betekenisvolle producten waar gebruikers zich intrinsiek gemotiveerd voor voelen te gebruiken zorgt voor duurzame commitment en product engagement. Een manier om dit te bereiken is het inspelen op basisbehoeftes en het inzetten van gamification aspecten. In deze blog ga ik in op de verschillende aspecten van essentiële elementen over behoefte en motivatie van een gebruiker en hoe als ontwerpers daarop in kunnen spelen.

Extrinsieke motivatie vs. Intrinsieke motivatie

Allereerst is het belangrijk de definitie en gebruik van motivatie helder te krijgen. In de dagelijkse taal wordt het woord ‘motivatie’ gebruikt om aan te geven ‘hoe graag’ iemand iets wilt. In de sociale psychologie is de betekenis en het gebruik van deze term wat complexer, namelijk ‘het willen doen wat nodig is om je doelen te bereiken’ (Mens en samenleving, 2012). Met de nadruk op ‘het willen doen’ omdat motivatie slechts de aanloop tot gedrag is en niet het daadwerkelijke gedrag zelf.

Hierbij komt zowel intrinsieke als extrinsieke motivatie bij kijken. Vaak worden korte termijn doelen behaald omdat een individu extrinsiek gemotiveerd wordt deze te behalen door bijvoorbeeld een beloning te krijgen wanneer iemand een dag geen vette snack gegeten heeft. Wanneer je herhaaldelijk wordt gestraft of juist beloont voor bepaald gedrag, raak je 'gemotiveerd' om dat gedrag te staken, of respectievelijk te herhalen. Op het moment dat iemand handelt uit intrinsieke motivatie betreft het ‘de drang’ die uit jezelf komt om bepaalde doelen te halen. Dit zijn vaak langdurige doelen met meer waarde en lading.

Om een waardevolle verbintenis te creëren tussen de eindgebruiker en je product is het noodzakelijk om in te spelen op deze intrinsieke drang en waar nodig dit te versterken met extrinsieke motivatiefactoren.  

‍

“Gamification is the craft of deriving all the fun and engaging elements found in games and applying them to real-world or productive activities.” - Yu-Kai Chou

Gamification 

De gamification goeroe Yu-Kai Chou (de Yu-Kai wattes?!) heeft met het opstellen van het ‘Octalysis framework’ hier ons een mooi houvast voor gegeven. De kern van dit model is dat gamification veel verder reikt dan enkel een spel omdat het vooral gaat om het proces van motivatie van het individu. Het interessante hieraan is dat het model dus uitgaat van 8 centrale menselijke drijfveren. Dit maakt deze tool interessant voor ons als ontwerpen bij bijvoorbeeld het ontwerpen van digitale gedragsverandering tools en het creëren van duurzame verbintenis.

De 8 ‘geheime’ elementen tot duurzame commitment volgens het Octalysis framework:

1.     Meaning: Het individu in laten zien dat hij “uitverkoren” is om iets te doen

2.     Accomplishment: De intrinsieke drang om vooruitgang te boeken, vaardigheden te ontwikkelen het uiteindelijk overwinnen van uitdagingen

3.     Empowerment of creativity & feedback: Gebruikers zijn bezig met een creatief proces waar ze herhaaldelijk dingen aan het uitzoeken zijn en verschillende combinaties uitproberen.

4.       Social Influence: Inspelen op het mens als sociaal dier. Iedereen wil aardig gevonden en gerespecteerd worden door vrienden en onbekenden

5.    Unpredictability: Een onschuldig verlangen om te willen weten wat er gaat gebeuren. Mensen blijven geboeid wanneer ingespeeld wordt op onverwachte elementen.

6.    Loss & Avoidance: Het vermijden dat iets negatief kan uitpakken. De drang om door te gaan indien er anders bang is alles kwijt te raken waar hard voor gewerkt is.

7.     Scarcity: Een bekende van Cialdini beïnvloedingsprincipe. ‘Iets willen omdat je het niet direct kunt krijgen’ of omdat er maar weinig van iets is.

8.     Ownership:De drang wanneer mensen eigenaarschap ervaren, het automatisch beter en groter willen maken.

Om succes te behalen in de praktijk, moet er een balans gevonden worden tussen deze elementen. Het gebruik hiervan kan ingezet worden om gewoontes aan te leren, onbewuste kennis zichtbaar te maken of gewoon om een saaie klus een stuk leuker te maken. Nu betekent het afvinken van deze elementen niet direct dat je product succesvol is. Bij het ontwerpen en ontwikkelen van een goed product komt natuurlijk veel meer kijken, maar dit model is een goede basis om in te spelen op de natuurlijke drijfveren van een individu.

Samenvattend is het begrijpen van de menselijke motivatie en inspelen op intrinsieke drang van een gebruiker voor een ontwerper een basis en hulpmiddel om hen uiteindelijk zover te krijgen je product te gebruiken. Deze intrinsieke drang versterken door in te spelen op extrinsieke motivatie geeft een grotere kans dat je product omarmt wordt en gebruikt blijft worden.

Wil je zelf aan de slag met dit framework? Via deze link kun jij je zien hoe jouw project scoort op de 8 elementen van Yu-Kai Chou.