Dat er nog geen Nederlands woord voor bestaat, verbaast me. Nudging is het helemaal. Het is een van de weinige gedragstechnieken waarbij het me enige moeite kost er iets origineels over te zeggen. De metafoor bestaat al, de voorbeelden zijn bekend. Het is moeder olifant die met haar slurf haar kalf een zetje geeft. Het is de pianotrap van Volkswagen en de vlieg in het urinoir. Is het lampje boven je hoofd nog uit? Niet getreurd, we beginnen gewoon bij de definitie. 

Nudging is het inrichten of creëren van de omgeving waarin men keuzes maakt, zodat de ‘goede’ keuze aantrekkelijker is. Hierbij is het essentieel dat er geen keuzeopties verboden worden of financiële prikkels worden geïmplementeerd. Het gaat vaak om een kleine aanpassing, die grote (maatschappelijke) gevolgen kan hebben. Je wordt er dagelijks door omringd, vaak zonder dat je doorhebt dat je met nudges te maken hebt. De rode, boze smiley als je te hard rijdt, de blikvanger naast het fietspad, de voetstappen richting de prullenbak, de post-it op je belastingaangifte en zelfs tijdens een leuk dagje uit ben je niet vrij van beïnvloeding (Papier hier, dank u wel). 

Wij leven in een vrije, maar uiterst gecompliceerde omgeving die zich ontwikkelt in sneltreinvaart. Iets wel of niet doen heeft niet langer te maken met onwetendheid. We laten alleen de wet ons iets verbieden, we nemen enkel iets aan wanneer daar duidelijke aanwijzingen voor zijn. We zijn meer zelfbewust van onze kennis en vrijheid en laten ons niet zomaar regels opleggen door een ander. Het simpelweg vragen naar het vertonen van het gewenste gedrag is passé. 

Om onszelf te kunnen redden in deze maatschappij die altijd in beweging is, maken we gebruik van onze energiebesparing modus, onze cruise control. We hanteren bepaalde vuistregels die in de meeste gevallen tot het juiste gedrag leiden, zodat we zo efficiënt mogelijk kunnen leven. Natuurlijk is dit geen perfect systeem en laten we nogal eens een steekje vallen. Van het hoe en waarom achter ons gedrag zijn we ons veel minder zelfbewust. Dit beredeneren we vaak pas achteraf. De tijd van voorlichting als nummer één oplossing voor maatschappelijke problemen is voorbij. De omgeving verandert de mens. Nu is het aan de mens om subtiel de omgeving te veranderen. 

En zo is de cirkel rond: Nudging. Die kleine, subtiele aanpassing. Die talrijke voorbeelden. Het lijkt zo eenvoudig. Toch heeft iedere ‘foute’ keuze binnen het menselijk gedrag zijn eigen onderliggende oorzaken. Iedere oorzaak wordt enkel inzichtelijk door de juiste kennis en vaardigheden. Deze worden elk tot stand gebracht door ervaring en onderzoek. En niet allerminst vergt het bedenken van een nudge een berg aan creativiteit. De olifant die dat zetje geeft, is niet voor niets het grootste landdier ter wereld. Nudging is een grote en zware taak, maar bovenal, is het erg mooi.