Op een bepaald moment neemt het vermogen tot goede verzorging van gebit en mond bij kwetsbare ouderen af. Tegelijkertijd vindt er een forse afname plaats in het bezoek aan tandarts en mondhygiënist. Niet algemeen bekend, maar daarom des te meer zorgwekkend, is dat mondgezondheid gerelateerd is aan risico op onder andere ondervoeding, diabetes, beroerte, hart- en vaatziekten, dementie en andere hersenaandoeningen. Deze problematiek is niet direct zichtbaar en dat maakt het niet eenvoudig. Voor ons de aanleiding om af te reizen naar het mooie, maar verre Friesland en onderdeel uit te maken van project Sûne Mûle: het project dat wil ingrijpen op het moment dat het nog niet te laat is. Wij namen de uitdaging aan!  

Naar aanleiding van een literatuurstudie en een kick-off zijn aanknopingspunten ontwikkeld waarmee het Sûn Mûle proces van start kon. Door talrijke interviews en co-creatie sessies met tandartsen, mondhygiënist, huisartsen en kwetsbare ouderen te doen kregen wij inzichten uit verschillende invalshoeken en perspectieven binnen het zorgsysteem. Samen met een gedragspsycholoog is er gekeken naar verschillende gedragsverandering strategieën om echt gedragsverandering te kunnen creëren.

Bij dit vraagstuk is een belangrijk generatieverschil aan de orde, gezien de ontwikkelingen op het gebied van mondzorg en tandheelkunde nog zeer recent zijn. Veel senioren zijn beperkt in hun kennis met betrekking tot dit onderwerp. Kennis is daarom een noodzakelijke, maar zeker niet de enige stap om mondzorg terug op het prioriteitenlijstje te krijgen. Daarnaast is de zorg een vakgebied met veel taken en verantwoordelijkheden die binnen een korte tijdsspan moeten worden uitgevoerd. Daarom moet de interventie ook praktisch en makkelijk toepasbaar zijn. Verder moet de senior na jaren een nieuwe gewoonte creëren en tijd investeren in iets dat niet bijzonder leuk is. Mondzorg moet geïntegreerd worden in iets dat wel leuk en verrassend is, en vooral gemakkelijk om uit te voeren. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de gedachtegang die heeft geleid tot de interventie Sûne Mûle.

Naar aanleiding van het onderzoek is een diverse set aan interventies ontwikkeld om kennis, attitude en vaardigheden van kwetsbare ouderen en thuiszorgmedewerkers met betrekking tot mondzorg te verbeteren. Sûne Mûle maakt mondzorg weer zichtbaar. De thuiszorg krijgt hulpmiddelen om mondzorg leuker en gemakkelijker te maken doormiddel van de mondkit. Hierin zitten onder andere persoonsgerichte poetskaarten, een scheurkalender en magazine waarin mondzorg wordt geïntegreerd met aansprekende, verrassende weetjes, opdrachtjes en verhalen. Daarnaast wordt de thuiszorgmedewerker getraind in mondzorg en kan via een toegankelijke app kennis tot zich worden genomen op ieder gewenst moment en contact worden gelegd met een mondhygiënist, die een grotere rol krijgt in de samenwerking.